Bánh ú tro

Tết Đoan ngọ mùng 5 - 5 năm nào cũng thế, từ khoảng năm rưỡi sáng, tiếng rao cơm rượu đã len lỏi trong từng con ngõ nhỏ. Không chỉ có cơm rượu, bánh ú tro hay còn gọi là bánh gio (miền Bắc) cũng là một thứ đồ ăn không thể thiếu trong ngày lễ “giết sâu bọ” của người dân Việt Nam. Xưa, bánh ú tro bày bán ở khắp các chợ, lấn át các mặt hàng khác, thậm chí còn bày bán kéo dài sau đó hàng tháng còn nay loại bánh này được bày bán quanh năm và được ăn như một thứ quà vặt.

Bánh ú là tên gọi chung của những loại bánh có hình chóp nón nhưng bánh ú tro đặc biệt hơn vì được làm từ gạo nếp ngâm nước tro. Cách làm loại bánh này không khó nhưng đòi hỏi phải khéo léo mới gói được chiếc bánh đẹp. Thứ bánh làm từ gạo muốn được ngon bao giờ cũng phải bắt đầu từ khâu chọn gạo. Làm bánh ú tro phải chọn thứ gạo nếp tháng ba hạt mẩy, không lẫn hạt tẻ, rồi chọn tro là tro thân cây mè (cây vừng) mới làm được bánh ngon. Đổ nước vào tro, khuấy đều cho tro ngấm nước và chờ lắng xuống để lọc được nước tro trong, không lẫn bọt hay một mẩu tro than nào. Cho gạo nếp vào nước tro, ngâm ba ngày đêm rồi đem vo lại với nước sạch. Chờ gạo ráo nước, vốc từng nắm nếp nhỏ vào lá gói.

Chiếc bánh ngon phụ thuộc vào khâu chọn gạo, chọn tro, còn khâu gói bánh lại chứng tỏ được sự khéo tay của người gói. Lá gói bánh ú tro là những chiếc lá sậy, lá tre trúc được ngâm mềm, rửa sạch. Cuộn chiếc lá lại như hình phễu, cho gạo vào rồi gấp phần lá còn lại cho kín, tạo thành hình chóp nón. Cứ được hai chiếc bánh như thế thì dùng lạt buộc lại với nhau thành từng cặp, bỏ vào nồi luộc chừng ba bốn tiếng. Nhìn các bà, các chị tay thoăn thoắt gói bánh mới thấy được sự khéo léo của người phụ nữ.

Bánh chín bóc ra có màu vàng nâu của lá gói, của nước tro. Bánh ú tro ăn với mật ong, đường mật là món ngọt, thơm truyền thống trong ngày Tết Đoan ngọ mồng 5 tháng 5. Có nơi còn làm bánh ú với nhân mặn, nhân sầu riêng...

Các bài liên quan